Słowniki do czeskiego

Jeżeli zapisujesz się na kurs czeskiego, to prawdopodobnie, tak jak większość osób, nurtuje Cię pytanie, który słownik do czeskiego kupić.  Na rynku możemy znaleźć mnóstwo słowników (szczególnie kieszonkowych) jednak, który wybrać?

Jak mówi powiedzenie: Słowniki są jak zegarki. Najgorszy jest lepszy niż żaden, ale nawet od najlepszego nie można oczekiwać całkowitej precyzji. Musimy pamiętać, że nie ma słowników bez błędów (lub „bez chyb” jak mówią Czesi), ale zawsze wśród  dostępnych na rynku znajdziemy lepsze i gorsze. My skupimy się na tych słownikach do czeskiego, które polecamy.

Zacznijmy od najmniejszego czyli słownik kieszonkowy języka czeskiego.

Kilka lat temu Krakowskie Wydawnictwo Naukowe (KWN) wydało „Kieszonkowy słownik czesko-polski, polsko-czeski” autorstwa I. Imioło. Słownik ten oprócz ponad 40 000 haseł (zarówno z języka literackiego, jak i potocznego) zawiera także dobrze przygotowany zarys czeskiej gramatyki (co jest bardzo rzadko spotykane w słownikach kieszonkowych) oraz czeskie (mini) rozmówki. Należy również zwrócić uwagę na fakt, że czeskie hasła w tym słowniku zostały dodatkowo rozszerzone o zapis ich wymowy.

Słownik KWN jest poręczny i pod względem słownictwa wystarczający dla osób zaczynających naukę czeskiego. Niestety, na dzień dzisiejszy słownik ten jest już praktycznie niedostępny. Jeżeli uda się go dostać w jakiejś księgarni lub aukcji, to warto zainwestować (na aukcjach internetowych można go kupić za około 20-30 zł). Wśród tzw. czeskich słowników kieszonkowych jest zdecydowanie najlepszy.

 

Kurs czeskiego dla zaawansowanych czyli wielki słownik.

Na rynku dostępne są aktualnie dwa wielkie słowniki wydane przez trzy różne wydawnictwa: Słownik czesko-polski (J. Siatkowski, M. Basaj) wydany przez Wydawnictwo Wiedza Powszechna oraz słownik polsko-czeski (K. Oliva). Ten ostatni w starszej wersji był wydany w dwóch tomach i ukazał się nakładem czeskiego wydawnictwa Academia, w nowszej wersji (z 2012 roku) wydany został w jednym tomie (poręczniejszy!) przez wydawnictwo Leda.

W tych słownikach nie znajdziemy już zapisu wymowy, ale za to wyrazy podane są w dwóch przypadkach (mianowniku i dopełniaczu) oraz m.in. mamy podpowiedź według którego typu będą się odmieniać (na końcu umieszczone zostały tabelki z odmianą rzeczowników, zaimków, liczebników i czasowników).

Słowniki te są dosyć drogie, więc można próbować upolować je np. na aukcjach internetowych lub w antykwariatach 🙂

Dla tych, którzy chcą szlifować czeski.

Na poziomach bardziej zaawansowanych warto zaopatrzyć się w słownik jednojęzyczny (czesko-czeski) jakim jest Slovník spisovné češtiny.

Słownik ten wydany przez wydawnictwo Academia jest dostępny w różnych formatach (od mniejszych po większe) i w różnych oprawach (twarda, miękka) czyli każdy znajdzie coś dla siebie.

Dlaczego przyda mi się taki słownik do czeskiego? Przede wszystkim jest to słownik jednojęzyczny czyli wszystkie hasała wyjaśnione są po czesku np. hasło: „pěšky” wyjaśnione zostało jako „po vlastních nohou” a słowo „odpojit” jako „oddělit (něco připojeného)”. Dodatkowo mamy podane przykładowe połączenia (kontekst) dla danego wyrazu np. dla słowa „odpojit” mamy: „odpojit vagon (od soupravy), odpojit spotřebič, telefon”.

Dzięki temu słownikowi poszerzamy słownictwo w języku czeskim, ponieważ uczymy się nie tylko synonimów do określonych haseł, ale również poznajemy słowa w kontekście (jednym z najczęstszych błędów popełnianych w tłumaczeniu czeskim jest użycie nieodpowiedniego słowa w danym kontekście).

To tyle na dziś o czeskich słownikach drukowanych.

W internecie również możemy znaleźć słowniki czeskie dostępne on-line, a także inne słowniki drukowane (np. słowniki obrazkowe języka czeskiego), ale o tym innym razem 🙂