Dziś drugi odcinek naszej serii czeski bez tajemnic. Dla tych, którzy lubią język czeski i chcą rozszerzyć oraz wzbogacić swoje słownictwo, przygotowaliśmy kilka idiomów.

Ostatnio wpadła mi w ucho piosenka zespołu Xindl X pt. „Poslední večeře”, która okazała się skarbnicą idiomów związanych z jedzeniem! Zaczynamy!

Posłuchajcie piosenki tutaj. 

Słowa piosenki znajdziecie tutaj.

Mít máslo na hlavě  (dosł. mieć masło na głowie) tłumaczymy jako mieć coś na sumieniu. Czesi mawiają: Máš-li máslo na hlavě, zůstaň ve stínu / Jeśli masz coś na sumieniu, nie pchaj się na czoło (dosł. zostań w cieniu).

Kolejny idiom z piosenki, tym razem związany z miodem, to mazat med kolem úst (lub również „kolem pusy/huby”) oznacza fałszywie komuś schlebiać. Np. Představ si, řekl mi, že mi ty nové šaty vůbec nesluší. – No a co? Vždycky je lepší, když ti někdo řekne pravdu, než kdyby ti mazal med kolem úst a za zády se ti posmíval. / Wyobraź sobie, powiedział mi, że ta nowa sukienka mi nie pasuje. – No i co? Zawsze jest lepiej, kiedy ktoś ci powie prawdę niż gdyby ci fałszywie schlebiał a za plecami się z ciebie śmiał.

Dalej mamy coś o mleku czyli wyrażenie nie płakać nad rozlanym mlekiem, które po czesku brzmi bardzo podobnie: neplakat nad rozlitým mlékem.

Mám/citím v krku knedlík  możemy użyć, kiedy jesteśmy wzruszeni i nie możemy mówić np. Oddávající musel otázku opakovat, cítila jsem knedlík v krku a nemohla jsem promluvit / Urzędnik udzielający ślubu musiał powtórzyć pytanie, ponieważ wzruszenie ścisnęło mnie za gardło i nie mogłam mówić… ale także wtedy, kiedy czujemy ból w gardle, np. Myslím, že budu mít anglínu, cítím v krku knedlík/ Myślę, że będę mieć anginę, czuję gulę w gardle. 

Být v rejži czyli być w ryżu oznacza po prostu mieć kłopoty. Możemy też użyć innego wyrażenia z piosenki i powiedzieć zavařil jsem si czyli wpakowałem się w poważne kłopoty.

Druga część wpisu tutaj 🙂